Emine Isınsu'nun Eserleri
A. ŞİİRLERİ
1.İki
Nokta
Bu eser, yazarın ilk
eseridir. Onun “İnsanlar” adını taşıyan ilk şiiri de bu kitabında yer alır.
1956 yılında yayımlanmıştır.“İlk şiir kitabım olan “İki Nokta”yı okulum Ankara
Koleji’ne ve onun kurucusu Sayın Mümtaz Turhan’a ithaf ediyorum”
cümlesiyle başlayan eserde, kırk dokuz sür yer almaktadır.
Henüz on yedi yaşında
olan şairin, gençlik psikolojisi, heyecanları, bir anlık duyguları şiirlerin muhtevasını
oluşturur. Ancak, makina ve paraya esir olan insanın durumu (XX. Asır), köy
kızlarının hayallerini, arzularını yansıtan dünya, mahsulle gelen mutluluklar
zinciri (Köyde Arzu), çocuk romantizmi ve çocuğun dünyası (Evcilik, Rüzgâr 0
Buv), istek ve ihtirasların pençesinde kaybolan çocukluk, safiyet (Dua);
romantizm içinde islenen sosyal problemler olarak gösterilebilmiştir.
Şiirlerin dili sade,
kolay anlaşılır olup; serbest vezinde kaleme alınmışlardır. Sonraları, “şiirlerimde şiir bulamadım” diyecek ve
şiir yazmaktan vazgeçecektir.
B.
TİYATROLARI
1.Bir
Yürek Satıldı
T.R.T. radyofonik oyun
yarışmasında 2600 eser arasından birinci seçilen Bir Yürek Satıldı (1966),
içinde çok sahne var bahanesiyle Devlet Tiyatrosu tarafından reddedilir. T.R.T
daha sonra bu eseri filme alır ve televizyonda oynatılır. Eser büyük ilgi
görmesine rağmen bir daha gösterime girmez.
Oyunda rol alan diğer
insanlar; mezatçı, koleksiyoncu, halktan insanlar, toplumdaki çürümenin değişik
cephelerini sergilemekte görev üstlenirler. Oyun iki perde, on iki tablodan oluşur.
Durgun bir yapı gözlenir. İnsanlarımızın, yabancı ideolojilerin tuzaklarına
nasıl düştükleri, çaresizlikleri anlatılmıştır.
2.Bir
Milyon İğne
Oyun, iki perde, on iki
tablodan oluşur, Durgun bir yapı gözlenir. İnsanlarımızın yabancı ideolojilerin
tuzaklarına nasıl düştükleri ve çaresizliklerini anlatan eser, 1967 yılında
yazılmıştır.
3. Ne Mutlu Türküm Diyene
Üç perde ve on sahneden
meydana gelen eser, ilk ve ortaokul öğrencileri için yazılmıştır (1969).
Mete, Atillâ, Dede
Korkut, Bilge Kağan, Kutlug Bilge, Alparslan, Romanos Diogenes gibi tarihi
şahsiyetler etrafında, öğrencilere milli duyguların verilmesi hedeflenir. Türk
olmanın gururu, on altı Türk Devleti’nin önemli tarihi durakları ışığında
islenirken; olaylar, Zeynep adındaki küçük kızın on altı Türk Devletiyle ilgili
ödevi ve rüyasında gördükleriyle gelişir.
4.Adsız
Kahramanlar
Yirmi dokuz radyofonik
skeçten oluşan Adsız Kahramanlar adlı eser. Ziraat Bankası için kaleme alınmış
ve Ankara Radyosunda oynanmıştır (1975).
Çocuklara milli şuur,
tarih şuuru verme fikrinden hareket edilerek yazılan oyunların her biri, Türk
Tarihi’nin çoğu unutulmuş, işaret taşı olarak adlandırılabilecek çapta önemli
olaylarını anlatır.
Kürşat ve
arkadaşlarının Çin sarayını basması, Budin Savunması, devleti ve milleti için
ölümü göze alarak casusluk yapan Türk genci Selim, Tınaztepe’nin Kurtuluşu,
Sarı Zeybek’in kahramanlıkları, Burak Reis’in kahramanlıkları, Yıldırım
Kemal’in cesareti vb. olaylar canlı bir üslupla ortaya koymuştur.
C.
HÎKAYELERİ
1. Bir
Gece Yıldızlarla
Çoğu değişik dergilerde
de yayınlanan yirmi kısa hikâye ile yazarın, şeyhi Haşan Burkay Hoca’ya; sevgi,
saygı, hayranlık ve bağlılığını ifâde eden “Selâm” adlı on dört mensûre:
hikâyelerden biri olan “Bir Gece Yıldızlarla” başlığı altında toplanmıştır
(1991).
Eser, üç bölümden
meydana gelmektedir, ilk bölümde on dört hikâye yer alırken; “Gönül Masalları”
adlı ikinci bölümde, İslâm tarihi ve Türk İslâm efsânelerinden altı tanesi
akıcı bir dille hikâyeleştirilmistir. Üçüncü bölüm ise “Selâm” başlığını taşır
ve Haşan Burkay Hoca’ya duyulan hayranlığı ve bağlılığı işleyen mensurelerden
oluşur.
İlk bölümdeki hikâyeler
birkaç hikâye dışında (Portakalcı ismet Bey gibi) olay, zaman, mekan dikkate
alınmadan yazılmış, duygu tezahürlerinden ibarettir.
D. ROMANLARI
1. Küçük
Dünya
Emine Işınsu’nun ilk
romanıdır. Turizm ve Tanıtma Bakanlığı’nın açtığı turistik roman yarışmasında
sanat armağanı kazanır. Duyuruda belirtilen, kazanan eserin İngilizce’ye,
Fransızca’ya çevrileceği vaadine bakanlık uymaz, sadece para ödülü verilir.
İlk romanı olmanın
bütün zorluklarını yaşayan yazar; eserini, öz çocuğu gibi göğsüne yaslayıp
günlerce dolaşır; onunla konuşur. Sonunda, Yeni İstanbul gazetesinde tefrika
edilir. 1966’da da Yağmur Yayınevi tarafından ilk baskısı yapılan eser daha
sonra değişik tarihlerde yeniden basılmıştır. (1974, 1976, 1978, 1984, 1989,
1991) .
Ferdi bunalımların ve
sanat endişesinin ön planda olduğu romanda; gelenekler, ailevî problemler,
kadere imanla iç içe işlenir.
2. Azap
Toprakları
Yazarın 1969’dan
itibaren defalarca basılan (1971, 1973, 1974, 1976, 1977, 1978, 1978,
1979, 1980, 1984, 1989, 1990) ve Türk okuyucusunun büyük ilgisine mazhar olan
bu eseri, Batı Trakya’da yaşayan soydaşlarımızın Yunan zulmü altında çektiği ıstırapların
anlatıldığı bir romandır; yüzlerce belge taranarak ve olayları bizzat yaşamış
insanların anlattığı gerçekler ışığında yazılmıştır.
Azap Toprakları ile Türk Edebiyatında o zamana kadar ele alınmamış bir
konu olan “Dış Türkler” meselesine temas edilmesi; okuyucunun dikkatini,
“Mîsâk-ı Millî” sınırları dışında kalan soydaşlarımıza çevirmiş, böylece
Türkiye’nin sınırları dışında da bir Türk dünyasının varlığı geniş ölçüde
aydınlarımızın gündeminde yer almağa başlamıştır.
3. Ak
Topraklar
Dede Korkut diliyle ve
şiirsel bir üslupla kaleme alınan Ak Topraklar, Türk Edebiyatı Vakfı’nın,
Malazgirt Zaferi’nin 900. yıldönümü münasebetiyle açtığı bir yarışma için
yazılmıştır (1971, 1973, 1974, 1976, 1978, 1990).
Büyük Se1çuklular’ın
Tuğrul ve Çağrı Beyler zamanından başlayarak; Alpaslan Gazi’nin Malazgirt’te
kazandığı zaferle Anadolu kapılarını Türklere açmasına kadar yaşanan olaylar,
tarihî şahsiyetlerin hayatlarıyla da birleştirilerek anlatılır ve okuyucuya
tarih şuuru ve millî şuur verilmesi hedeflenmiştir.
4.Tutsak
Tükenen bir evlilikle,
hızla sona yaklaşan bir iktidarın gerip benzerlikleri çerçevesinde gelişen
olaylar, Kerkük Türkleri’nin yaşadığı trajediyi de içine alacak şekilde
nakledilmiştir.
Yazarın hiçbir şekline
tahammül edemediği “tutsaklık” romanda hem fert, hem de millet planında gözler
önüne serilir (1975, 1976, 1977, 1977, 1978, 1979).
“Sol” yazarların
eserlerinde açıkça yaptıkları ideolojik propagandaya bir tepki, bir nisbet
olarak yazılan Tutsak, daha sonraları içinde fazlaca siyaset olması sebebiyle
yazar tarafından basılmasına izin verilmez.
5.Sancı
Emine Işınsu’nun büyük
yankı uyandıran romanlarından birisi de Sancı’dır. 1975 yılında başlamak üzere
defalarca basılmış olan bu roman (1975, 1976, 1977, 1977, 1978, 1978, 1978,
1978, 1979, 1980, 1989, 1991); milliyetçi kesimde en çok okunan romanlardan
birisidir. 1970-1971 yıllarında meydana gelen ideolojik mücadelenin, anarşiye
varan olaylar zincirinin bir hikâyesidir.
Yazar, Zile’ye gider;
Dursun’un anne-babası, kız kardeşleri, arkadaşları, üniversitedeki arkadaşları
ve onu tanıyanlarla konuşur. Geniş, derinlemesine araştırmalar sonucu romanı
kaleme alır. Milliyetçi bir taban oluşmasında Sancı’nın rolü büyüktür.
Türk milliyetçiliği ile
komünist ideolojinin kıyasıya mücadelesi sergilenirken; Türk aydınının çıkarcı,
nemelazımcı tavrı da gözler önüne serilir.
6.Çiçekler
Büyür
Dış Türkler konusunun
işlendiği üçüncü romandır. Bulgaristan’da yasayan soydaşlarımızın esareti, yine
belgeler ışığında roman1aştırı1mıştır.
1984-85 yıllarında
yaşanan Bulgaristan’dan göçün, yıllar öncesinden habercisi gibidir.
Zengin iç konuşma ve
diyaloglar, süre yakın, akıcı bir anlatım, yaşanan hareketli hayatı aksettirir
mahiyettedir, ilk baskısının yapıldığı 1979’dan sonra da yeni baskılarını
görürüz (1979, 1980, 1981, 1984, 1989, 1991).
7.Canbaz
Sendika romanı yazma
fikrinden doğan bir eseridir (1982, 1987, 1989, 1992). İşçi-işveren-sendikacı
üçgeninde gelişen olaylar, ideolojik mücadelelerle de ilişkiler kurularak
verilir.
Köyden şehre göç,
gecekondulardan apartmanlara uzanan zıt mekânlar içinde yükselen kin ve nefret;
sendika, basın gibi kuruluşların perde arkası, şahıs planında derinleşen psikolojik
tahlillerle anlatılmıştır.
8.Kaf
Dağının Ardında
Yazarın, Suudi Arabistan’da
bulunduğu yıllarda kaleme aldığı bu romanda, ülkeyi 12 Eylül 1980’e getiren
olaylar; genç bir yazarın, aile ve arkadaş çevresi ile yazma mücadeleci
çerçevesinde nakledilir. Sürekli arayış içinde olan kahramanının, tasavvufun
eşiğine kadar ulaşan çabası, manevî bunalan insanlara karsı önemli mesajlarla
yüklüdür (1988, 1990).
Eser, yazarın huzursuz,
mutsuz, mânen kuruduğu bir dönemin mahsulüdür.
9.Atlıkarınca
T.R.T. için yazılmış
bir senaryodur. Filme alınır; yazara parası da ödenir, ama oynatılmaz.
T.R.T’nin bu tutumuna sinirlenen yazar; eseri süratle ve kızgınlıkla
romanlaştırır (1990).
Psikolojik tahliller
başta olmak üzere. Emine Işınsu romanlarında görülen pek çok özellik, eserde
kuru kalır.
İçlerinde yasadığı, çok
yakından tanıma fırsatı bulduğu üniversite muhitine mensup insanların çıkar
kavgaları, zaafları, kıskançlıkları, dünyaya ve olaylara bakışları incelenir.
10. Cumhuriyet
Türküsü
Yazarın şimdilik son
romanıdır. 1993 yılında kaleme alınmıştır. Millî Mücadele heyecanını anlatan
bir romandır. Uzun bir hazırlık, bilgi toplama, çalışma ürünü olarak ortaya
çıkmıştır.
İstanbul’un işgalinden
sonra yaşanan zilletli yıllardan. Büyük Taarruz’a kadar geçen olaylar, tarihî
gerçekler ışığın hikâye edilmiştir.
Millî Mücadele’nin
dayandığı maddî ve manevî temellerin birlikte işlendiği, göze çarpan bir başka
özelliktir.
Eserde yer alan
şahısların kullandıkları dil, biraz ağırca olsa da bunun, devrin dil
özelliklerini verme kaygısının kaynaklandığı açıktır.
E.
DENEMELER
1.Dost
Diye Diye
Yazarın son eserlerine
doğru artan, manevî konulara verilen ağırlık, tasavvufa olan ilgi ve bağlılık
Dost Diye Diye’de açıkça bellidir.
Bazı kavramların, âyet
ve “dost”un sözleri ışığında işlenildiği mensûrelerden meydana gelmiştir.
Sevgi, birlik, fedâkârlık, şüphelerden uzak olmak, şükür, sabır, doğruluk, kin
ve nefretten kaçınmak, merhamet bu kavramlardan bazılarıdır. İyilik, doğruluk,
çalışmak, bilgi ve sevgi ise maddî ve manevî yükselişte beş altın basamak
olarak gösterilir (1995).
Diğer
Eserleri
Romanlar
- Küçük Dünya (1966)
- Azap Toprakları (1970)
- Ak Topraklar (1971)
- Tutsak (1973)
- Sancı (1974)
- Çiçekler Büyür (1978)
- Canbaz (1982)
- Kaf Dağı’nın Ardında (1988)
- Alpaslan (1990)
- Atlı Karınca (1990)
- Un coeur aux encheres (1991)
- Cumhuriyet Türküsü (1993)
- Nisan Yağmuru (1997)
- Havva (1999)
- Bir Ben Vardır Bende Benden İçeri
(2002)
- Bukağı (2004)
- Hacı Bayram (2005)
- Hacı Bektaş Veli (2008)
- Bir Aile (2013)
Yorumlar
Yorum Gönder