Dil Göstergeleri


   Belli bir dilde anlamı olan en küçük birimlere dil göstergesi adı verilir. Örneğin Türkçe'de kalem, kitap, masa veya -yor, -di birer görsel göstergedir. Dil göstergesi, sözcük ya da kelime anlamında kullanılmıştır.

   Saussure'ün de belirttiği gibi dil göstergesi iki düzeyden oluşur. Birincisi dil bilimsel adıyla gösteren kulağımızla duyduğumuz Ç.İ.Ç.E.K sesi gözümüzle gördüğümüz Ç.İ.Ç.E.K yazısı. İkincisi ise dil bilimsel adıyla gösterilen zekamızla, deneyimlerimizle kavradığımız sözün içeriği, açıklaması ya da zihnimizde oluşan genel Ç.İ.Ç.E.K kavramıdır.

   Dil göstergeleri tamamen seslerden oluşur. Örneğin BAYRAK kelimesini oluşturan göstergeler B.A.Y.R.A.K seslerinden oluşur.

   Bayrak kelimesini gördüğümüzde insanların zihninde bir bayrak canlanır. Bir bayrak resmi algılanır. Bu durumda dil göstergesi nesnenin (göndergenin) kendisi değildir. Bayrak, bayrağın kendisi değildir. Bayrak maddesini temsil eder.

 Saussure'den sonrakiler zenginleştirirler. Gönderge, dil dışı dünyada bulunan gerçek bir varlık ya da nesnedir. Elmanın kendisi göstergedir. Bu, nesnel gerçekliği dil temsil eder. Başka deyişle balık gösterendir. Türkçede suda yaşayan bir canlıyı gösterir.

Gösteren

Dil göstergesinin sese ilişkin somut bölümünü oluşturan ses birimlerinin bütünüdür. Sessel bir işlev olup algılama düzlemini gösterir.

Gösterilen

Gösterenin zihnimizde uyandırdığı düşünce ya da kavramdır. Bu nedenle insanlarda kavramsallaştırma ya da düşünce alanını ilgilendirir.

Gönderge

Zihnimizde oluşan düşünce ya da kavramdı gerçekleşmiş gerçek olan halidir. Dil dışında gönderdiği bir şeydir. Soyuttur, somuttur, nesnedir, olaydır, inceliktir, durumdur, kanıdır.
Belki özgürlük, aşk, cesaret, peri, tek boynuzlu at gibi soyut ve düşsel göstergelerin göndergeleri olamaz gibi düşünülebilir. Böylece ''demokrasi göndergesi'' demokrasiye kendisine inanılan bir olguya gönderge yapar.

*Yazmış olduğum yazı tarafıma aittir. Kullanılması durumunda yasal işlem başlatılacaktır.

Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Emine Isınsu'nun Eserleri

Dil Göstergesinin Özellikleri

Dil Bilim ve Dil Bilgisi